Nội dung
Điểm tín dụng là chỉ số và là thông tin quan trọng đánh giá sự uy tín về tài chính của một người. Tuy nhiên đang có nhiều quan niệm về điểm tín dụng mà ai cũng lầm tưởng, chẳng hạn như không thể phục hồi điểm tín dụng, thu nhập ảnh hưởng đến điểm tín dụng, điểm tín dụng thể hiện sự giàu nghèo… Kiểm tra điểm tín dụng có khiến điểm tín dụng bị giảm không? Có cách nào làm tăng điểm tín dụng không? Điểm tín dụng thấp có bị từ chối khoản vay không? Liệu những quan niệm này có đúng? Cùng tìm hiểu ngay nhé!
Điểm tín dụng là gì?
Điểm tín dụng (Credit Score) là một con số hoặc hệ thống đánh giá được sử dụng để đo lường khả năng của một cá nhân hoặc doanh nghiệp trong việc trả nợ. Điểm tín dụng giúp các tổ chức tài chính, như ngân hàng, công ty thẻ tín dụng, hoặc các nhà cho vay, đánh giá nguy cơ mà họ phải đối mặt khi cho vay tiền hoặc cấp thẻ tín dụng cho cá nhân hoặc doanh nghiệp. Điểm tín dụng thể hiện khả năng của người vay trả nợ đúng hạn và đáng tin cậy.
Điểm tín dụng - thước đo cho uy tín tín dụng của mỗi người
Tại Việt Nam, điểm tín dụng được đánh giá là tin cậy nhất được trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam đánh giá và xếp hạng. Thang điểm tín dụng CIC có phạm vi điểm từ 150 - 750 điểm, khác với tại nước ngoài, thang điểm tín dụng là từ 300 - 850. Điểm càng cao thì khả năng vay tiền với điều kiện tốt càng cao. Các tổ chức tài chính sử dụng điểm tín dụng để quyết định việc cấp tín dụng, mức lãi suất, và giới hạn tín dụng cho cá nhân hoặc doanh nghiệp.
Thang điểm tín dụng CIC
Điểm tín dụng CIC có ảnh hưởng rất lớn đến tài chính của mọi cá nhân. Nó quyết định việc ngân hàng và các công ty tài chính cấp tín dụng cho bạn hay không. Ngân hàng và các công ty tài chính dễ dàng chấp thuận cho bạn vay khi bạn có điểm tín dụng cao và có thể bị ngưng xử lý hồ sơ vay khi bạn có điểm thấp hơn. Bạn cũng có thể nhận được lãi suất tốt hơn khi có điểm tín dụng cao. Điểm CIC từ 680 trở lên thường được đánh giá tốt và có thể dẫn đến lãi suất thấp cho khoản vay. Điểm lớn hơn 650 được coi là xuất sắc.
- Xuất sắc: 680 – 750
- Tốt: 570 – 679
- Trung bình: 431 – 569
- Kém: 322 – 430
- Rất kém: 150 – 321
Thang điểm tín dụng CIC được tính như thế nào?
Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) báo cáo, cập nhật và lưu trữ lịch sử tín dụng của mọi công dân sử dụng tín dụng. Những yếu tố được sử dụng để tính điểm tín dụng bao gồm:
+ Lịch sử thanh toán (35%): Điểm tín dụng thường dựa vào việc thanh toán hóa đơn và khoản vay trước đó đúng hạn. Nếu bạn thường xuyên trả nợ đúng hạn, điểm tín dụng của bạn sẽ cao hơn.
+ Khoản nợ còn chưa trả (30%): Số tiền bạn đang nợ và tỷ lệ giữa số tiền đó so với hạn mức tín dụng (tổng cộng của tất cả khoản vay) cũng ảnh hưởng đến điểm tín dụng.
+ Loại hình tín dụng (15%): Các loại hình tín dụng khác nhau, như thẻ tín dụng, khoản vay mua nhà, hoặc khoản vay học phí, có thể ảnh hưởng khác nhau đối với điểm tín dụng.
+ Số lượng tài khoản mới (10%): Mở nhiều tài khoản tín dụng mới trong thời gian ngắn có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng.
+ Tình trạng tài khoản (10%): Tình trạng của các tài khoản tín dụng, bao gồm cả những tài khoản bị trễ hẹn, có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng.
Cách xếp hạng và chấm điểm tín dụng
Sắp xếp và chấm điểm tín dụng là hai khái niệm có liên quan chặt chẽ với nhau. Sắp xếp tín dụng là việc phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro tín dụng, từ thấp đến cao. Chấm điểm tín dụng là việc sử dụng các thuật toán để tính toán một điểm số cho khách hàng, phản ánh mức độ rủi ro tín dụng của khách hàng đó.
Sắp xếp tín dụng
Có nhiều cách để sắp xếp tín dụng, nhưng cách phổ biến nhất là dựa trên lịch sử tín dụng của khách hàng. Các yếu tố được xem xét bao gồm:
- Tình trạng trả nợ: Khách hàng có lịch sử trả nợ đúng hạn hay chậm trễ, trả nợ quá hạn hay không?
- Lượng nợ hiện tại: Khách hàng có bao nhiêu khoản nợ đang hoạt động? Tổng số nợ của khách hàng là bao nhiêu?
- Loại tín dụng: Khách hàng có lịch sử vay tín dụng tiêu dùng, tín dụng mua nhà hay tín dụng kinh doanh?
- Thời gian hoạt động tín dụng: Khách hàng có lịch sử tín dụng lâu dài hay mới bắt đầu?
Dựa trên các yếu tố này, khách hàng có thể được xếp vào các nhóm rủi ro khác nhau, như sau:
- Nhóm rủi ro thấp: Khách hàng có lịch sử trả nợ tốt, lượng nợ thấp, và có lịch sử tín dụng lâu dài.
- Nhóm rủi ro trung bình: Khách hàng có lịch sử trả nợ tương đối tốt, lượng nợ vừa phải, và có lịch sử tín dụng trung bình.
- Nhóm rủi ro cao: Khách hàng có lịch sử trả nợ không tốt, lượng nợ cao, và có lịch sử tín dụng ngắn.
Chấm điểm tín dụng
Chấm điểm tín dụng là một cách cụ thể hơn để sắp xếp tín dụng. Điểm tín dụng là một con số từ 0 đến 999, trong đó điểm càng cao thì rủi ro tín dụng càng thấp.
Tại Việt Nam, điểm tín dụng được tính dựa trên mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0 của Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC). Mô hình này sử dụng các thuật toán học máy để phân tích các yếu tố sau:
- Tình trạng trả nợ: Khách hàng có lịch sử trả nợ đúng hạn hay chậm trễ, trả nợ quá hạn hay không?
- Lượng nợ hiện tại: Khách hàng có bao nhiêu khoản nợ đang hoạt động? Tổng số nợ của khách hàng là bao nhiêu?
- Loại tín dụng: Khách hàng có lịch sử vay tín dụng tiêu dùng, tín dụng mua nhà hay tín dụng kinh doanh?
- Thời gian hoạt động tín dụng: Khách hàng có lịch sử tín dụng lâu dài hay mới bắt đầu?
- Thông tin nhân khẩu học: Khách hàng có độ tuổi, giới tính, địa chỉ, nghề nghiệp,... như thế nào?
Mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0 được cập nhật định kỳ hàng tháng để đảm bảo tính chính xác.
Ý nghĩa của sắp xếp và chấm điểm tín dụng
Sắp xếp và chấm điểm tín dụng là những công cụ quan trọng giúp các tổ chức tín dụng (TCTD) đưa ra các quyết định tín dụng phù hợp.
Với sắp xếp tín dụng, TCTD có thể phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro tín dụng. Điều này giúp TCTD xác định được nhóm khách hàng có khả năng trả nợ cao, từ đó có thể đưa ra các sản phẩm tín dụng phù hợp hơn.
Với chấm điểm tín dụng, TCTD có thể đánh giá chính xác hơn rủi ro tín dụng của từng khách hàng. Điều này giúp TCTD đưa ra các quyết định tín dụng phù hợp hơn, từ đó giảm thiểu rủi ro nợ xấu.
Các biện pháp cải thiện điểm tín dụng
Để cải thiện điểm tín dụng, khách hàng có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Thanh toán các khoản nợ đúng hạn: Đây là biện pháp quan trọng nhất để cải thiện điểm tín dụng. Khách hàng nên cố gắng thanh toán các khoản nợ đúng hạn, ngay cả khi chỉ là khoản nợ nhỏ.
- Giảm số dư nợ: Khách hàng nên cố gắng giảm số dư nợ của mình. Điều này giúp khách hàng giảm bớt rủi ro trả nợ quá hạn.
- Mở thêm các khoản tín dụng mới: Khách hàng có thể mở thêm các khoản tín dụng mới để cải thiện điểm tín dụng. Tuy nhiên, khách hàng nên mở các khoản tín dụng có hạn mức hợp lý và thanh toán đúng hạn.
- Sử dụng thẻ tín dụng đúng cách: Khách hàng nên sử dụng thẻ tín dụng đúng cách để tránh bị tính lãi suất cao. Khách hàng nên thanh toán đầy đủ dư nợ thẻ tín dụng hàng tháng.
- Giữ lịch sử tín dụng sạch sẽ: Khách hàng nên tránh các hành vi vi phạm lịch sử tín dụng, chẳng hạn như trả nợ quá hạn, vỡ nợ,...
11 quan niệm sai về điểm tín dụng
Điểm tín dụng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong tài chính cá nhân. Nhận thức sớm về xây dựng uy tín tín dụng cá nhân qua việc tăng điểm tín dụng rất có lợi cho mọi người. Tuy nhiên không phải ai cũng trang bị những kiến thức đúng và đầy đủ về nó. Cùng Vclick điểm qua 11 quan niệm sai phổ biến về điểm tín dụng.
Kiểm tra điểm tín dụng miễn phí 1 năm 1 lần trên app/website CIC
Điểm tín dụng bị giảm nếu bạn kiểm tra nó
Điều này là không đúng. Kiểm tra điểm tín dụng không làm ảnh hưởng đến điểm tín dụng của bạn, cũng không làm thay đổi hay có tác động tiêu cực nào đến điểm tín dụng của bạn. Việc kiểm tra điểm tín dụng là để tổ chức tài chính đánh giá sơ bộ về độ uy tín và khả năng vay tiền trả nợ của bạn, cho nên không hề có tác động nào đến số điểm tín dụng này.
Để kiểm tra/tra cứu điểm tín dụng thì bạn có thể đến phòng giao dịch bất kỳ của ngân hàng hoặc kiểm tra trực tuyến trên cổng thông tin của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia CIC theo địa chỉ link truy cập https://cic.gov.vn.
Điểm tín dụng thấp hoàn toàn có thể phục hồi
Không thể phục hồi điểm tín dụng
Bạn hoàn toàn có thể phục hồi điểm tín dụng của mình. Một số cách để phục hồi điểm tín dụng của bạn bao gồm:
- Thanh toán các khoản vay đúng hạn là cách tốt nhất để tăng điểm tín dụng;
- Cố gắng giảm số tiền bạn đang nợ và tỷ lệ nợ so với hạn mức tín dụng;
- Sử dụng thẻ tín dụng một cách thông minh, có trách nhiệm, tránh nợ sẽ làm tăng điểm tín dụng lên rất nhiều;
- Giữ lịch sử tín dụng dài hạn;
- Tránh mở nhiều tài khoản tín dụng mới trong một thời gian ngắn, đây có thể bị tổ chức tín dụng cho rằng bạn đang đảo nợ hoặc lừa đảo;
- Kiểm tra sao kê tín dụng thường xuyên, nếu có thông tin sai lệch, không hợp lý phải xử lý ngay.
Điểm tín dụng xấu phải mất một thời gian để cải thiện và phục hồi, chứ phải không thể nào phục hồi được. Làm theo các cách ở trên thì điểm tín dụng của bạn sẽ tăng đáng kể.
Thu nhập không ảnh hưởng đến điểm tín dụng
Thu nhập của bạn ảnh hưởng đến điểm tín dụng
Thu nhập không phải là yếu tố ảnh hưởng đến điểm tín dụng, cũng không nằm trong những yếu tố cần thiết để tính toàn điểm tín dụng. Hệ thống tính điểm tín dụng sẽ xem xét những yếu tố là lịch sử thanh toán nợ, số tiền nợ, loại tín dụng đang sử dụng, số lượng tài khoản tín dụng mở mới…
Tuy thu nhập không được tính vào điểm tín dụng, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến khả năng của bạn trong việc quản lý tài chính cá nhân và thanh toán nợ đúng hạn. Nếu bạn có thu nhập ổn định và đủ lớn để đảm bảo việc thanh toán hóa đơn và trả nợ đúng hạn, thì điều này có thể hỗ trợ việc duy trì hoặc cải thiện điểm tín dụng của bạn trong tương lai.
Điểm cao chỉ thể hiện uy tín tín dụng của bạn tốt - không đồng nghĩa việc bạn giàu có
Điểm tín dụng cao có nghĩa là bạn giàu
Không phải bạn giàu có nghĩa là điểm tín dụng của bạn cao. Điểm tín dụng là một hệ số đánh giá khả năng của bạn trong việc trả nợ đúng hạn và quản lý tài chính cá nhân. Nó không phản ánh trực tiếp mức độ giàu có của bạn, cũng không xem xét thu nhập, tiền tiết kiệm, đầu tư, hay tài sản của bạn.
Điểm tín dụng cao cho thấy bạn có một lịch sử tín dụng tích cực, thường xuyên trả nợ đúng hạn, và quản lý tài chính cá nhân một cách có trách nhiệm. Có thể bạn có thu nhập cao nhưng điểm tín dụng thấp nếu không quản lý tài chính cá nhân một cách hiệu quả. Ngược lại, cũng có thể bạn có thu nhập thấp nhưng điểm tín dụng cao nếu quản lý tài chính cá nhân tốt và trả nợ đúng hạn.
Duy trì tài khoản tín dụng và quản lý tốt giúp điểm CIC tăng
Trả hết nợ làm tăng điểm tín dụng của bạn
Đúng là trả hết nợ có tác động tích cực đến điểm tín dụng của bạn, đặc biệt là nợ không đảm bảo như thẻ tín dụng. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp cần xem xét. Đôi khi, việc đóng tài khoản tín dụng cũ hoặc trả hết nợ có thể dẫn đến một thay đổi về lịch sử tín dụng. Đóng tài khoản có lịch sử tín dụng dài (tức là bạn đã sử dụng tín dụng một thời gian rất dài rồi) có thể làm mất đi một phần quan trọng của lịch sử tín dụng của bạn, chính điều này ảnh hưởng đến điểm tín dụng của bạn một cách tiêu cực.
Nói chung, nếu bạn trả hết nợ đồng thời duy trì các tài khoản tín dụng mở và quản lý chúng một cách có trách nhiệm thì mới khiến điểm tín dụng tăng cao.
Vay tiền online cũng sẽ ảnh hưởng đến diem tin dung
Vay tiền online không ảnh hưởng đến điểm tín dụng
Vay tiền online có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng của bạn tùy thuộc vào cách tổ chức tài chính xử lý và báo cáo khoản vay đó. Vay online tại các ngân hàng và 16 công ty tài chính mà ngân hàng nhà nước cấp phép hoạt động ảnh hưởng trực tiếp đến điểm CIC của bạn. Nếu như khoản vay của bạn được duyệt và chấp nhận, sau đó bạn trả nợ đúng hạn thì điểm tín dụng của bạn cũng sẽ được cải thiện theo. Ngược lại, bạn không trả nợ đúng hạn thì điểm tín dụng của bạn cũng giảm theo.
Diem tin dung không tính gộp chung giữa vợ và chồng
Vợ chồng có chung điểm tín dụng
Mỗi người có một hồ sơ tín dụng riêng biệt, và điểm tín dụng của họ được tính dựa trên lịch sử tín dụng và tài chính cá nhân của mỗi người. Có thể, khi vợ chồng kết hôn và mua sắm cùng nhau hoặc có các khoản vay chung, thì có sự tương tác giữa tài chính của họ có thể ảnh hưởng đến nhau. Chẳng hạn, khi hai vợ chồng có chung một khoản vay thì họ phải có trách nhiệm trả nợ cùng nhau, nếu không trả nợ đúng hạn thì sẽ ảnh hưởng đến điểm tín dụng của hai người.
Vì vậy, vợ chồng không có chung điểm tín dụng với nhau, điểm tín dụng của mỗi người vẫn được duy trì riêng lẻ.
Thẻ ghi nợ không phải là khoản vay, nên không ảnh hưởng tới diem tin dung
Sử dụng thẻ ghi nợ sẽ giúp xây dựng điểm tín dụng
Sử dụng thẻ ghi nợ có thể giúp xây dựng điểm tín dụng, nhưng hiệu quả của nó thường không cao bằng việc sử dụng thẻ tín dụng. Thẻ ghi nợ, còn gọi là thẻ tín dụng tiền mặt hoặc thẻ ghi nợ ngân hàng, là một loại thẻ thanh toán có thể sử dụng để chi tiêu chỉ dựa trên số tiền bạn có trong tài khoản ngân hàng của bạn.
Việc sử dụng thẻ ghi nợ có thể ghi lại lịch sử giao dịch của bạn, nhưng nó không tạo ra một khoản nợ thực sự. Điều này có nghĩa rằng thẻ ghi nợ không đóng góp nhiều cho hai yếu tố quan trọng trong điểm tín dụng, đó là tỷ lệ nợ và lịch sử thanh toán. Vì vậy, hãy sử dụng thẻ tín dụng thay vì thẻ ghi nợ để xây dựng điểm tín dụng tốt hơn.
Đóng thẻ tín dụng không cải thiện điểm tin dung
Đóng thẻ tín dụng sẽ cải thiện điểm tín dụng
Đóng thẻ tín dụng có thể không phải là một cách tốt để cải thiện điểm tín dụng. Cụ thể theo một số trường hợp như sau:
Nếu như bạn đóng một thẻ tín dụng có dư nợ thì sẽ tăng tỷ lệ nợ trên các thẻ tín dụng còn lại của bạn. Mà tỷ lệ nợ cao thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến điểm tín dụng.
Còn nếu như đóng thẻ tín dụng có lịch sử tín dụng dài hạn thì lịch sử tín dụng của bạn sẽ bị gián đoạn hoặc rút ngắn đi, cũng sẽ ảnh hưởng đến điểm tín dụng.
Trừ phi bạn đóng thẻ tín dụng không hoạt động thì mới không ảnh hưởng đến điểm tín dụng. Nếu không việc đóng thẻ tín dụng cũng có thể khiến điểm tín dụng của bạn bị tác động tiêu cực.
Vẫn có khả năng vay vốn dù điểm tín dụng thấp
Điểm tín dụng thấp có nghĩa là khoản vay bị từ chối
Điểm tín dụng thấp không đồng nghĩa với việc khoản vay bị từ chối, vì nhiều đơn vị có những chính sách hỗ trợ khách hàng của riêng mình, kể cả khi khách hàng chưa thoả mãn về điểm tín dụng. Bên cạnh đó, vay cũng có nhiều hình thức khác nhau, không chỉ dừng lại ở việc xét duyệt điểm tín dụng.
Nhưng điểm tín dụng thấp thì khả năng bạn bị từ chối khoản vay sẽ cao hơn. Vì vậy, bạn cần có biện pháp cải thiện điểm tín dụng của mình để việc vay vốn được diễn ra thuận lợi hơn.
Có nhiều yếu tố khác nhau làm căn cứ duyệt khoản vay
Điểm tín dụng là yếu tố duy nhất quyết định duyệt khoản vay
Điểm tín dụng không phải yếu tố duy nhất quyết định duyệt khoản vay. Để duyệt một khoản vay thì tổ chức tín dụng còn xem xét về mục đích vay của khách hàng là gì, thu nhập của khách hàng, tỷ lệ nợ… Đúng là điểm tín dụng rất quan trọng trong việc xác định khả năng vay vốn và định giá lãi suất của một khoản vay tín dụng, tuy nhiên, nó không phải là tất cả. Có rất nhiều khách hàng chưa xây dựng được lịch sử tín dụng, điểm tín dụng, vì họ chưa từng sử dụng thẻ tín dụng hay vay khoản vay nào, nhưng thu nhập của họ tốt, khả năng thanh toán nợ tiềm năng hoặc có tài sản thế chấp thì đơn vị tín dụng vẫn sẽ duyệt vay.
Mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0
Mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0 là một mô hình dự báo rủi ro tín dụng được xây dựng bởi Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) với sự hỗ trợ của Tập đoàn NICE – Hàn Quốc. Mô hình được công bố vào ngày 20/4/2020 và được áp dụng rộng rãi cho các tổ chức tín dụng (TCTD) tại Việt Nam.
Mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0 có nhiều cải tiến so với mô hình 1.0, bao gồm:
- Phương pháp xây dựng: Mô hình 2.0 được xây dựng dựa trên phương pháp học máy (machine learning) thay vì phương pháp thống kê truyền thống. Phương pháp này cho phép mô hình học hỏi từ dữ liệu thực tế và tự động điều chỉnh các tham số của mô hình để cải thiện độ chính xác.
- Nguồn dữ liệu: Mô hình 2.0 sử dụng nguồn dữ liệu lớn và đa dạng hơn, bao gồm thông tin tín dụng, lịch sử giao dịch, thông tin nhân khẩu học,... Điều này giúp mô hình dự báo chính xác hơn rủi ro tín dụng của khách hàng.
- Phương thức vận hành: Mô hình 2.0 được vận hành định kỳ hàng tháng, giúp các TCTD cập nhật thông tin tín dụng của khách hàng một cách kịp thời.
Mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0 có những lợi ích sau:
- Giúp các TCTD cải thiện hiệu quả hoạt động tín dụng: Mô hình giúp các TCTD đánh giá chính xác hơn rủi ro tín dụng của khách hàng, từ đó đưa ra các quyết định tín dụng phù hợp hơn. Điều này giúp các TCTD giảm thiểu rủi ro nợ xấu và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng.
- Hỗ trợ phát triển tài chính toàn diện: Mô hình giúp các TCTD mở rộng đối tượng khách hàng, bao gồm cả các khách hàng không có tài sản đảm bảo. Điều này góp phần thúc đẩy phát triển tài chính toàn diện tại Việt Nam.
Mô hình chấm điểm tín dụng thể nhân 2.0 là một công cụ quan trọng giúp các TCTD nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng và góp phần thúc đẩy phát triển tài chính toàn diện tại Việt Nam.
Tóm lại, việc hiểu rõ về điểm tín dụng giúp bạn đưa ra những quyết định tài chính thông minh hơn, mở ra cơ hội vay vốn với lãi suất thấp. Tuy nhiên, điểm tín dụng không phải là thứ duy nhất quyết định tất cả, và quản lý tài chính cá nhân tổng thể là chìa khóa để duy trì một cuộc sống tài chính ổn định. Trên đây, Vclick đã giải thích 11 quan niệm sai lầm về điểm tín dụng, hi vọng sẽ giúp bạn cải thiện được điểm tín dụng của mình.
1900633337