Nội dung
Trả nợ đúng hạn là việc người đi vay hoàn trả số tiền gốc và lãi vay theo đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng vay. Việc trả nợ đúng hạn mang lại nhiều lợi ích cho cả người đi vay và người cho vay. Nhiều người khi vay tiền tại ngân hàng và các công ty tài chính nghĩ rằng, cứ vay tiền bao nhiêu cũng được, cùng lắm không trả nợ đúng hạn thì “bùng”, khỏi trả luôn. Tuy nhiên, việc làm này dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng hơn họ tưởng.
Trả nợ là gì?
Trả nợ là việc thanh toán những khoản đã vay khi đến hạn phải trả, nợ này có thể chỉ có nợ gốc, hoặc bao gồm cả số tiền gốc đã vay, lãi suất cho vay và các loại chi phí phát sinh từ việc cho vay này.
Cùng với sự phát triển của nhiều hình thức cho vay trực tuyến, tình trạng bùng nợ và không trả nợ đúng hạn cũng tăng lên chóng mặt, ảnh hưởng đến hoạt động cho vay của những ngân hàng và đơn vị tài chính tín dụng, gây ra nhiều tác động tiêu cực đến cho xã hội và cả những người thực sự có nhu cầu vay khác.
Trả nợ được pháp luật quy định như thế nào
Trong pháp luật Việt Nam, quy định về nghĩa vụ trả nợ của bên vay được quy định tại Điều 466 Bộ Luật Dân sự 2015, có thể hiểu như sau:
Nếu khoản vay là tiền thì bên vay phải trả đúng, đủ số tiền đã vay theo thoả thuận khi đến hạn, nếu khoản vay là tài sản, là vật thì trả lại vật cùng loại, đúng số lượng và chất lượng theo như thoả thuận.
Nếu khoản vay là vật mà bên vay không thể trả bằng vật thì có thể thay thế bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ và được chủ nợ đồng ý.
Địa điểm trả nợ được quy định là nơi cư trú hoặc đặt trụ sở của chủ nợ, trừ phi hai bên có thoả thuận về địa điểm trả nợ khác.
Nếu như khoản vay không phát sinh lãi, nhưng bên vay không trả nợ đúng hạn hoặc trả không đầy đủ thì chủ nợ có quyền tính thêm mức lãi suất dựa trên quy định tại Khoản 2 Điều 468 của Bộ Luật Dân sự 2015 tương ứng với số tiền mà bên vay chậm trả.
Với trường hợp khoản vay có lãi, nếu bên vay không hoàn thành nghĩa vụ trả nợ đúng hạn thì chủ nợ sẽ tính lãi như sau:
- Lãi trên nợ gốc tương ứng với thời hạn vay mà đến thời hạn chưa trả và theo mức lãi đã thống nhất ban đầu + lãi chậm trả theo mức lãi suất quy định tại Khoản 2 Điều 468 của Bộ Luật Dân sự 2015.
- Lãi trên nợ gốc chưa trả bằng 150% mức lãi suất vay đã thoả thuận theo hợp đồng, ứng với thời gian trả chậm.
Trong trường hợp vay tiền nhưng đến hạn không trả nợ, đồng thời bên vay có hành vi chiếm đoạt tài sản từ 4 triệu đồng trở lên, gian dối, bỏ trốn hòng chiếm đoạt số tiền đã vay, hoặc sử dụng tiền và tài sản đã vay phục vụ mục đích bất hợp pháp thì bên vay có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt hành chính lên đến 200 triệu đồng và mức phạt tù từ 06 tháng - 07 năm.
Trả nợ khoản vay là gì?
Trả nợ khoản vay là hành động chấm dứt giao dịch vay tiền giữa bên vay và bên cho vay, trong đó, bên vay sẽ khải trả nợ gốc, lãi suất và những chi phí phát sinh đến khoản đã vay. Có thể trả nợ khoản vay đúng hạn hoặc trả nợ khoản vay trước hạn tuỳ thuộc vào tình hình tài chính của bên vay.
Tầm quan trọng của việc hoàn trả khoản vay
Đối với mỗi người đi vay, nếu trả nợ khoản vay đúng hạn sẽ hình thành nên một thói quen tiêu xài có kỷ luật, tránh được những khoản phí phạt không đáng có, nặng hơn là vướng vào vòng lao lý do các đơn vị cho vay cho thế khởi kiện nếu như người vay không hoàn thành nghĩa vụ trả nợ. Đồng thời, việc trả nợ đúng hạn cũng sẽ giúp nâng điểm tín dụng, điểm tin cậy của bản thân người vay. Như vậy, nếu tương lai bạn tiếp tục đi vay thì sẽ được hưởng sự ưu tiên, mức lãi suất tốt, được các tổ chức tín dụng tin tưởng và cấp cho nhiều lợi ích khác.
Về phía những ngân hàng, tổ chức tài chính tín dụng, nếu bên vay trả nợ đúng hạn, tỷ lệ nợ xấu trong hệ thống của họ sẽ giảm đi, chi phí vận hành giảm, giúp hoạt động kinh doanh tiến triển tốt, có cơ hội mở rộng, lãi suất sẽ điều chỉnh giảm, tạo điều kiện tốt cho những người cần vay khác. Góp phần giảm thiểu tình trạng cho vay nặng lãi, tín dụng đen, từ đó thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo hướng lành mạnh và ổn định.
Bất cứ ai khi đi vay cũng muốn được hưởng lãi suất cho vay thấp, các thủ tục hồ sơ xét duyệt dễ dàng, giải ngân nhanh chóng, nhưng chính sự thiếu nhận thức về tầm quan trọng trong việc trả nợ đúng hạn đã đẩy họ vào những “thế khó”, không thể tiếp cận được với nguồn vốn chính thống và minh bạch từ ngân hàng cũng như các tổ chức tín dụng khác, khiến họ rơi vào bẫy của tín dụng đen hoặc nhiều biến tướng của hình thức cho vay nặng lãi khác.
Vì vậy, người đi vay nên thực hiện việc trả nợ đúng hạn vì lợi ích của chính bản thân, trước khi sử dụng các dịch vụ tài chính, đặt bút ký các cam kết hợp động với bên cho vay, thì người vay cần phải đảm bảo rằng mình sẽ hoàn thành được đầy đủ các nghĩa vụ trả nợ.
Lợi ích cho người đi vay
Tránh phát sinh lãi suất phạt: Nếu không trả nợ đúng hạn, người đi vay sẽ phải chịu lãi suất phạt cao, khiến khoản vay trở nên đắt đỏ hơn.
Giữ được điểm tín dụng tốt: Điểm tín dụng là một chỉ số đánh giá mức độ uy tín của người đi vay. Điểm tín dụng cao sẽ giúp người đi vay dễ dàng được duyệt các khoản vay sau này với mức lãi suất ưu đãi.
Tránh bị nợ xấu: Nợ xấu là một tình trạng xấu của người đi vay, có thể khiến người đi vay gặp khó khăn trong việc vay vốn từ các tổ chức tín dụng.
Lợi ích cho người cho vay
Đảm bảo thu hồi vốn đúng hạn: Khi người đi vay trả nợ đúng hạn, người cho vay sẽ thu hồi được toàn bộ vốn đã cho vay.
Giảm thiểu rủi ro: Việc người đi vay trả nợ đúng hạn sẽ giúp người cho vay giảm thiểu rủi ro về nợ xấu.
Cách trả nợ đúng hạn
Để trả nợ đúng hạn, người đi vay cần lưu ý những điều sau:
- Lập kế hoạch trả nợ: Người đi vay cần lập kế hoạch trả nợ cụ thể, bao gồm số tiền gốc và lãi vay cần trả hàng tháng, thời hạn trả nợ,...
- Theo dõi lịch sử giao dịch: Người đi vay cần theo dõi lịch sử giao dịch của mình để biết số tiền cần trả hàng tháng.
- Thanh toán nợ đúng hạn: Người đi vay cần thanh toán nợ đúng hạn theo lịch trình đã thỏa thuận.
Lưu ý khi không thể trả nợ đúng hạn
Nếu không thể trả nợ đúng hạn, người đi vay cần liên hệ với người cho vay để tìm giải pháp. Một số giải pháp có thể được áp dụng như:
- Gia hạn thời hạn trả nợ: Người cho vay có thể đồng ý gia hạn thời hạn trả nợ cho người đi vay.
- Bổ sung thêm tài sản đảm bảo: Người đi vay có thể bổ sung thêm tài sản đảm bảo để thuyết phục người cho vay cho phép trả nợ chậm.
- Thương lượng giảm lãi suất: Người đi vay có thể thương lượng với người cho vay để giảm lãi suất cho khoản vay.
Các hình thức trả nợ phổ biến
1. Trả góp
Trả góp là một hình thức trả nợ theo kỳ hạn (6 tháng, 9 tháng, 12 tháng…) ứng với những mức lãi suất khác nhau, thậm chí một số đơn vị tín dụng còn hỗ trợ trả góp 0% tức là không có lãi suất. Bên vay sẽ có trách nhiệm thanh toán nợ đều đặn theo tháng cho đến khi hết số dư nợ.
Có nhiều dịch vụ trả góp như trả góp online, trả góp qua thẻ tín dụng, trả góp qua công ty tài chính, trả góp qua ngân hàng… áp dụng cho vay tiêu dùng, mua tài sản giá trị lớn như mua nhà, mua xe. Lãi suất cho vay trả góp sẽ do bên vay và bên cho vay tự thỏa thuận với nhau.
Ưu điểm:
Người vay không cần trả toàn bộ số tiền chỉ trong một lần mà tách lẻ ra để trả.
Có nhiều gói trả góp thuận tiện, bạn có thể mua bất cứ hàng hoá, dịch vụ nào và trả nợ sau.
Đăng ký trả góp dễ dàng hơn đăng ký một khoản vay hoàn toàn, bạn không cần thế chấp tài sản, không cần thẻ tín dụng cũng không cần phải chứng minh thu nhập.
Nhược điểm:
Chỉ có thể vay một số tiền nhất định tùy thuộc vào khả năng hoàn thành nghĩa vụ trả nợ đúng hạn của bạn.
Thời hạn hoàn trả nợ khá ngắn từ 30 ngày đến dưới 01 năm.
2. Trả nợ một lần
Trả nợ một lần là hình thức thanh toán nghĩa vụ nợ đầy đủ trong đúng một lần rơi vào ngày đáo hạn, người vay sẽ phải trả hết số tiền nợ gốc, lãi suất và phí phát sinh vào một thời điểm được bên cho vay ấn định.
Ưu điểm:
Chỉ trả hết một lần là bạn đã hoàn thành xong nghĩa vụ trả nợ, thời gian phát sinh lãi sẽ ngắn hơn.
Nhược điểm:
Người đi vay sẽ dễ bị “ngợp” nếu số tiền vay rất lớn, đồng thời, bên cho vay cũng dễ bị “bùng”, người vay không trả một đồng nào sẽ khiến bên cho vay chịu thất thoát lớn. Do vậy, những trường hợp trả nợ một lần cần có một tài sản nào đó làm tin.
3. Trả nợ theo dư nợ giảm dần
Trả nợ theo dư nợ giảm dần là một hình thức tất toán khoản vay vốn dựa trên số tiền nợ còn lại, nợ giảm thì tiền lãi cũng sẽ giảm dần đi. Có thể hiểu là, sau mỗi kỳ trả nợ, dư nợ còn lại sẽ giảm đi và tiền lãi chỉ tính trên số nợ còn lại nên lãi suất cũng giảm theo.
Khoản vay dư nợ giảm dần phổ biến với những khoản vay mua ô tô, mua nhà, vay cá nhân từ ngân hàng cho những dự án nhỏ hay hợp nhất nợ.
Ưu điểm:
Cũng là một hình thức trả góp với lãi suất giảm dần nên người vay có thể quản lý tài chính cá nhân hiệu quả hơn, đảm bảo khả năng trả nợ đúng hạn hàng tháng.
Dư nợ giảm dần giúp người vay tiết kiệm được khoản chi phí lãi suất hơn so với trả nợ thông thường.
Nhược điểm:
Khoản tiền trả góp trong giai đoạn đầu khá cao, có khả năng gây khó khăn cho người vay trong việc điều chỉnh tài chính cá nhân.
Không phù hợp với những người vay có thu nhập không đủ ổn định, hoặc phải chi những khoản chi tiêu lớn khác làm ảnh hưởng đến nghĩa vụ trả nợ đúng hạn của họ.
4. Trả nợ trước hạn
Trả nợ trước hạn là việc hoàn tất trả khoản vay gốc sớm hơn so với thời hạn được ghi trên hợp đồng vay giữa bên vay và bên cho vay. Nghĩa là bạn trả nợ trước thời gian đáo hạn nợ. Vì không thực hiện đúng như cam kết trên hợp đồng (cam kết trả nợ đúng hạn) nên khách hàng sẽ phải chịu phí phạt trả nợ trước hạn, để bù đắp cho chi phí phát sinh, rủi ro lãi suất và hoạt động cân đối nguồn vốn của tổ chức tín dụng.
Phí trả nợ trước hạn sẽ được tính bằng số tiền trả trước nhân với tỷ lệ phí trả nợ trước hạn.
Mỗi ngân hàng, tổ chức tín dụng sẽ quy định về điều kiện trả nợ trước hạn và phí phạt trả nợ trước hạn khác nhau. Người vay nên liên hệ với đơn vị cho vay để hoàn trả khoản vay một cách chính xác nhất.
Ưu điểm trả nợ trước hạn:
Hoàn thành nghĩa vụ trả nợ khoản vay sớm hơn, có thời gian và tài sản dành cho các mục đích khác chẳng hạn như đầu tư sinh lời, tối ưu dòng tiền khi thị trường đang biến động theo chiều hướng tích cực… Do đó, có nhiều chuyên gia khuyến nghị nên trả nợ trước hạn thay vì trả nợ đúng hạn.
Nhược điểm:
Có phí phạt, đôi khi khách hàng có thể bị thu hồi luôn khoản lãi suất ưu đãi đã hưởng trước đó.
5. Trả nợ theo thỏa thuận
Trả nợ theo thoả thuận là việc người vay sẽ hoàn thành nghĩa vụ trả nợ đúng như những gì đã thoả thuận giữa đôi bên, trong đó bên cho vay giao tiền, tài sản cho bên vay và bên vay sẽ hoàn trả lại số tiền và tài sản này đúng số lượng, chất lượng ban đầu vào đúng ngày và địa điểm đã thoả thuận, nếu có phát sinh lãi thì cũng mức lãi suất đã được hai bên thống nhất và đồng ý.
Nói tóm gọn là trả nợ đúng hạn, đúng số tiền đã vay, đúng địa điểm và những gì thoả thuận với bên cho vay.
Mối quan hệ giữa trả nợ và điểm tín dụng
Nếu bạn có một khoản nợ quá hạn dù chỉ 01 ngày thì khoản nợ của bạn cũng sẽ được báo cáo và ghi nhận tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam, viết tắt là CIC. Nợ quá hạn càng lâu tương đương với việc trả nợ càng dài thì khả năng bạn được xếp vào danh sách nhóm nợ càng cao.
Một khi bị ghi nhận có nợ quá hạn hay chưa hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ trả nợ đúng hạn tại CIC thì bạn sẽ có lịch sử tín dụng không tốt, tương đương với điểm tín dụng thấp. Điểm tín dụng càng thấp thì càng khó có cơ hội tiếp cận nguồn vốn tín dụng tại các ngân hàng và tổ chức tài chính tín dụng. Do những người có lịch sử nợ xấu có khả năng khiến các tổ chức tài chính gia tăng chi phí hoạt động nhất là đối với việc nhắc nợ, đòi nợ, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của họ, ảnh hưởng cả khả năng tăng trưởng kinh doanh, nên họ rất đề phòng những người không có khả năng hoàn thành nghĩa vụ trả nợ đúng hạn.
Đối với một cá nhân, đặc biệt là với người có nhu cầu vay nhiều, điểm tín dụng giữ vai trò vô cùng quan trọng, nó không chỉ là căn cứ để các tổ chức tín dụng ra quyết định cấp khoản vay tín dụng, mà còn ảnh hưởng tới rất nhiều cơ hội đầu tư khác, tuyển dụng việc làm cũng như xét duyệt visa nước ngoài.
Vì vậy, việc trả nợ đúng hạn là rất cần thiết để có được điểm tín dụng tốt. Trả nợ đúng hạn là một trách nhiệm quan trọng của người đi vay. Việc trả nợ đúng hạn không chỉ giúp người đi vay tránh phát sinh lãi suất phạt, giữ được điểm tín dụng tốt mà còn giúp người cho vay an tâm hơn về khoản vay.
Nói tóm lại, quy luật bất thành văn “có vay phải có trả”, hoàn thành nghĩa vụ trả nợ đúng hạn là điều phải làm đối với mỗi người vay. Điều này giúp bạn có trách nhiệm với việc sử dụng khoản vay, cũng là xây dựng nên điểm tín dụng tốt phục vụ cho những mục đích đi vay sau này, “cứu nguy” những lúc cấp bách.
1900633337