Tín dụng tiêu dùng hay cho vay tiêu dùng giúp tăng khả năng tiếp cận tín dụng cho người dân và mang lại cơ hội sử dụng dịch vụ tài chính chính thức cho những người có thu nhập trung bình thấp, giúp người nghèo tránh cảnh phải đi vay tín dụng đen, vay nặng lãi. Vay tiêu dùng tăng cường lưu thông dòng tiền, tăng động lực lao động. Thông qua những tác dụng trên, hoạt động cho vay tiêu dùng phát triển đang gián tiếp đóng góp vào sự phát triển của cả nền kinh tế.
Ở những quốc gia có nền kinh tế phát triển, có thể thấy hoạt động cho vay cá nhân, tín dụng tiêu dùng cực kỳ phát triển. Mỗi người dân có thể sở hữu vài chiếc thẻ tín dụng để chi tiêu hàng ngày.
Ở Việt Nam, thị trường tài chính tiêu dùng, hoạt động cho vay tiêu dùng tuy còn non trẻ nhưng đã có sự tăng trưởng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, phần lớn nguồn vốn tín dụng đến từ các ngân hàng, các công ty tài chính tiêu dùng chỉ chiếm một phần nhỏ, trong đó có các công ty lớn như Vclick, Mcredit, HD Saigon, Home Credit…
Hoạt động cho vay tiêu dùng đang phát triển mạnh trong những năm gần đây
Đặc biệt, kể từ khi công nghệ eKYC, Bigdata và những công nghệ Fintech được áp dụng rộng rãi, tín dụng tiêu dùng có sự đột phá mạnh mẽ khi giờ đây người dân có thể vay tín chấp bằng những thông tin cá nhân, vay tiền online ngay trên internet.
Với sự hỗ trợ của công nghệ Fintech, đơn vị cho vay hoàn toàn có thể tìm hiểu và xác minh thông tin khách hàng, đối chiếu với dữ liệu lớn trên hệ thống tín dụng, ngân hàng và duyệt khoản vay tự động.
Có thể thấy trong những năm trở lại đây, đặc biệt là từ khi dịch Covid-19 bùng phát, liên tiếp nhiều công ty tài chính và ngân hàng đã phát hành những sản phẩm cho vay online nhanh như vay bằng CMND/CCCD, gói vay Tiktak, vay bằng hóa đơn điện nước, vay bằng hợp đồng bảo hiểm nhân thọ…
Điều kiện cho vay đơn giản, giải ngân nhanh chóng, có phương án trả nợ rõ ràng phù hợp với thu nhập, nhiều hình thức trả nợ phong phú… Chính những điều này đã giúp hoạt động cho vay tiêu dùng phát triển mạnh mẽ.
Lợi ích đầu tiên có thể kể đến là các công ty tài chính đã tạo ra nhiều việc làm, góp phần giảm thất nghiệp, giúp nhiều người dân có việc làm và thu nhập ổn định và đóng góp cho nền kinh tế.
Công ty tài chính và ngân hàng hướng đến phát triển mảng cho vay tiêu dùng
Thứ hai, các công ty tài chính giúp cho những đối tượng (cá nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ) khó tiếp cận với tín dụng ngân hàng (do thu nhập quá thấp hoặc không có tài sản thế chấp…) có điều kiện được vay vốn từ nguồn chính thức. Khách hàng của công ty tài chính thường giao động ở độ tuổi từ 18 đến 30, thu nhập từ 5 đến 10 triệu đồng/tháng trong khi phân khúc khách hàng của các ngân hàng lại từ 31 đến 40 tuổi và có mức thu nhập cao hơn.
Để vay tiền từ ngân hàng, người vay phải đáp ứng những điều kiện chặt chẽ, phải vượt qua nhiều thủ tục chứng minh thông tin, thu nhập, thẩm định tài sản đảm bảo… Để hoàn thiện thủ tục cho vay cần thời gian nhiều ngày, việc tiếp nhận hồ sơ và duyệt vay cũng mất nhiều thời gian, do vậy nhiều người dân Việt Nam khó có điều kiện tiếp cận với nguồn tín dụng chính thống này.
Nếu không thể vay vốn ngân hàng, nhiều người dân chỉ có thể tìm vay của người thân, bạn bè hoặc tìm đến “tín dụng đen” và thường phải trả mức lãi suất cao phi lý cũng như không được đảm bảo an toàn, đảm bảo quyền lợi trong suốt quá trình vay diễn ra.
Với những gói vay tiêu dùng được thiết kế đơn giản, thủ tục gọn nhẹ, giải ngân nhanh chóng, các công ty tài chính đang đáp ứng rất tốt nhu cầu vay tiêu dùng của nhiều cá nhân.
Áp dụng công nghệ Fintech giúp duyệt vay tiêu dùng trực tuyến dễ dàng hơn
Giờ đây, bạn hoàn toàn có thể vay tiền online để chi tiêu, mua xe trả góp, sửa nhà, mua hàng online… Đặc biệt, gần đây các ví điện tử và nền tảng thương mại điện tử đã cho ra mắt các ví trả sau như ví Shopee Pay, ví trả sau Momo… tạo điều kiện cho khách hàng tăng cường chi tiêu, mua sắm, mang đến nhiều tín hiệu tích cực cho nền kinh tế.
Cuộc đua cho vay tiêu dùng không chỉ dừng lại ở những công ty tài chính. Gần đây, nhiều ngân hàng đã và đang thử nghiệm triển khai sản phẩm dịch vụ đăng ký khoản vay trực tuyến cho khách hàng cá nhân và nhận được sự ủng hộ vì sự tiện lợi, dễ tiếp cận và thụ hưởng dịch vụ.
Việc phê duyệt khoản vay bằng phương thức điện tử tạo cơ hội để hoạt động cho vay trực tuyến bùng nổ, đặc biệt là những khoản vay nhỏ lẻ phục vụ nhu cầu đời sống, tạo thuận tiện cho người dân, kích thích tín dụng tiêu dùng phát triển, từ đó gián tiếp thúc đẩy sản xuất và tăng trưởng cho toàn ngành kinh tế.
Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành thông tư 06/2023 hứa hẹn giúp khơi thông thị trường tín dụng tiêu dùng hơn nữa.
Sự tăng trưởng "nóng" sẽ khó tránh được những rủi ro - đây là nhận định của nhiều lãnh đạo công ty tài chính. Giải pháp đặt ra là các công ty cần nỗ lực số hóa, nâng cao hiệu suất, quy trình và giảm chi phí hoạt động, tăng cường quản trị rủi ro.
Cần hoàn thiện các quy trình công nghệ để quá trình cho vay thuận lợi hơn
Việc đầu tư vào công nghệ giúp cải thiện quy trình nghiệp vụ nhằm loại bỏ hoặc giảm thiểu sai sót do yếu tố con người.
Các công nghệ tiên tiến như e-KYC, blockchain, bigdata giúp đọc và nhận diện thông tin khách hàng trên các giấy tờ tùy thân như CMND / CCCD, thẻ bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe… và đối chiếu với thông tin tự khai, ảnh trên giấy tờ tùy thân với ảnh tự chụp của khách hàng nhằm xác thực thông tin nhanh và chính xác hơn khi thao tác thủ công.
Phát triển vay tiêu dùng để thúc đẩy kinh tế phát triển
Việc đầu tư vào công nghệ không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn giảm thiểu rủi ro đối với các công ty tài chính. Có thể nói việc thúc đẩy hoạt động vay tiêu dùng có ý nghĩa quan trọng đối với sự tăng trưởng chung của cả nền kinh tế.