Nội dung
Bảo hiểm khoản vay thường được tư vấn mua kèm khi vay tiền, vậy có bắt buộc phải mua bảo hiểm khi vay ngân hàng không? Làm thế nào khi bị ép mua bảo hiểm khi vay vốn? Hãy cùng Vclick tìm hiểu.
Bảo hiểm khoản vay là gì?
Bảo hiểm khoản vay là một loại bảo hiểm nhằm mục đích đảm bảo khả năng thanh toán cho khoản vay trong trường hợp người vay mất khả năng trả nợ. Khi vay vốn tại ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng, người vay sẽ được tư vấn mua thêm bảo hiểm khoản vay. Vậy pháp luật quy định gì về bảo hiểm khoản vay và có bắt buộc phải mua bảo hiểm cho khoản vay hay không?
Ví dụ: Người vay bị tai nạn dẫn đến thương tật vĩnh viễn, mất khả năng trả nợ, người vay mất tích…
Trong trường hợp người vay tử vong, theo quy định về di sản thừa kế tại Bộ luật Dân sự thì nghĩa vụ trả nợ sẽ chuyển cho người thừa kế của người vay.
Bảo hiểm khoản vay để đảm bảo khả năng thanh toán cho món nợ
Thông thường, các ngân hàng sẽ khuyến nghị khách mua bảo hiểm khoản vay cho tất cả các hợp đồng tín dụng, từ hợp đồng ngắn hạn như vay tiêu dùng cho đến dài hạn như vay mua nhà, mua xe. Thậm chí, một số ngân hàng còn coi đây là tiêu chí quan trọng để xét duyệt khoản vay.
Số tiền bảo hiểm khoản vay này khách hàng sẽ phải chi trả thêm, ngoài chi phí lãi vay. Khoản vay càng lớn thì giá tị gói bảo hiểm càng cao khiến cho nhiều khách hàng băn khoăn về việc phải mua bảo hiểm cho khoản tín dụng.
Có bắt buộc phải mua bảo hiểm khoản vay không?
Thực tế, mua bảo hiểm khoản vay sẽ có lợi cho khách hàng bởi trong trường hợp người vay gặp rủi ro mất khả năng trả nợ thì công ty bảo hiểm sẽ đứng ra trả nợ thay. Thế nhưng theo Luật Kinh doanh, gói bảo hiểm này không phải là bắt buộc đối với sản phẩm tín dụng. Việc mua bảo hiểm chỉ là thỏa thuận giữa bên cho vay và bên đi vay.
Việc mua bảo hiểm tín dụng đối với khoản vay là thỏa thuận và tự nguyện, ngân hàng và tổ chức cho vay chỉ có thể thuyết phục, khiến khách hàng nhận thức được tầm quan trọng của việc mua bảo hiểm cho khoản vay và đăng ký mua tự nguyện.
Luật không bắt buộc người vay phải mua bảo hiểm cho tiền vay
Bên cạnh đó, việc quyết định có mua bảo hiểm khoản vay hay không tùy thuộc vào khả năng tài chính của khách và số tiền bảo hiểm phải mua, Đôi khi, một số ngân hàng làm đại lý cho doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm và áp doanh số đối với nhân viên tín dụng khiến việc mua bảo hiểm gần như bị ép buộc.
Nhiều nhân viên ngân hàng cũng bỏ qua bước giải thích với khách hàng về lợi ích của sản phẩm bảo hiểm cho khoản vay vốn này gây tâm lý khó hiểu, thậm chí bức xúc cho khách hàng. Trên thực tế hiện nay, khi vay tín chấp tại các đơn vị cho vay, hầu hết khách hàng vay tiền "phải" mua bảo hiểm khoản vay nếu muốn duyệt nhanh. Có thể nói, đánh vào nhu cầu của khách hàng cần tiền gấp, vậy nên hầu hết người đi vay đều chấp nhận gói bảo hiểm này.
Mức phí bảo hiểm khoản vay là bao nhiêu?
Tùy từng ngân hàng quy định và khoản tiền theo nhu cầu vay của khách hàng mà mức phí đóng bảo hiểm khoản vay sẽ khác nhau. Tiền phí bảo hiểm khoản vay sẽ được ngân hàng trừ trực tiếp vào số tiền giải ngân hoặc sẽ được cộng thêm vào số nợ gốc.
Cụ thể, cách tính phí bảo hiểm cho khoản vay như sau:
Phí bảo hiểm khoản vay = Mức bảo hiểm khoản vay x Tổng số tiền vay của hợp đồng
Mức bảo hiểm thông thường từ 3% đến 6% số tiền gốc mà khách hàng cần vay
Phí bảo hiểm cụ thể do bên cho vay quy định
Ví dụ: Với hợp đồng vay 20 triệu đồng tại ngân hàng, mức bảo hiểm 5,5% thì tiền bảo hiểm khoản vay sẽ bằng:
5,5% x 20.000.000 = 1.100.000 VNĐ
Tùy theo đơn vị cho vay mà khách hàng khi đăng ký vay tín chấp có thể không nhận đủ số tiền đăng ký vay (tức là chỉ nhận được 18.900.000 VNĐ) mà phải trích lại 5,5% để đóng tiền phí bảo hiểm hoặc nhận đủ số tiền đăng ký vay cộng thêm khoản phí bảo hiểm (nghĩa là tính số tiền vay là 21.100.000 VNĐ).
Xem thêm: Các tăng điểm tín dụng
Ép khách hàng mua bảo hiểm khi vay vốn có bị phạt không?
Việc mua bảo hiểm khoản vay là không bắt buộc, vậy ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng ép khách hàng mua bảo hiểm khi vay vốn có bị phạt không, mức phạt thế nào và sẽ phải làm gì trong trường hợp bị ép mua bảo hiểm khoản vay khi đề nghị vay vốn?
Như đã phân tích ở trên, nhiều ngân hàng đăng ký làm đại lý cho công ty bảo hiểm và ăn khoản lợi nhuận từ bán bảo hiểm dẫn đến một số hành vi tiêu cực như ép người vay phải mua bảo hiểm, nếu không mua thì sẽ không xét duyệt và giải ngân khoản vay đó.
Vì đang cần vay tiền gấp nên để được vay, nhiều khách hàng phải ngậm ngùi “tự nguyện” tham gia bảo hiểm mặc dù không hề muốn.
Bảo hiểm khoản vay phải được mua tự nguyện
Việc ép khách hàng mua bảo hiểm khi vay tiền là hành vi vi phạm Luật Kinh doanh bảo hiểm, ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng có thể bị phạt hành chính căn cứ theo điểm đ khoản 2 Điều 17 Nghị định 98/2013/NĐ-CP, sửa bởi Nghị định 48/2018/NĐ-CP. Mức phạt chi tiết như sau:
- Phạt tiền từ 40.000.000 VNĐ đến 50.000.000 VNĐ đối với một trong các hành vi ép buộc các tổ chức, cá nhân mua bảo hiểm dưới mọi hình thức.
- Ngoài ra, phía ngân hàng, đơn vị cho vay có thể phải chịu thêm hình phạt bổ sung là bị đình chỉ hoạt động từ 2 tháng đến 3 tháng.
Nói tóm lại, bảo hiểm khoản vay là một khoản chi phí không bắt buộc khi vay vốn. Tuy nhiên, do lợi ích nó mang lại cho cả người vay và tổ chức tín dụng nên điều này được khuyến khích dựa trên tinh thần tự nguyện.
Nếu bị yêu cầu mua bảo hiểm cho khoản vay, người vay cần hỏi rõ nhân viên tư vấn về sự bắt buộc của gói bảo hiểm này.
02437554190